به مناسبت ۱۴ آبانماه «روز فرهنگ عمومی»
« فرهنگ عمومی و حق بر تنوع فرهنگی»
اگر فرهنگ عمومی را به معنای فرهنگ غالب جامعه، با ویژگی بههمتنیدگی اجزائش بپنداریم که چنان قدرتمند بوده که همه ابعاد وجود اجتماع و فرد را تحت تأثیر خود قرار میدهد و دارای گستردگی و شمولیت است، ناگزیریم از حق بشریِ «حق بر تنوع فرهنگی» که به نظر، در نزاع با این مفهوم است نیز، یاد کنیم.
تنوع فرهنگی دربردارنده حمایت از توسعه فرهنگهای موجود و نیز پذیرش در برابر سایر فرهنگهاست. اعلامیه جهانی «تنوع فرهنگی یونسکو» (۲۰۰۱) تنوع فرهنگی را میراث مشترک بشریت معرفی کرده که باید برای منفعت نسلهای حال و آینده به رسمیت شناخته شود. مجمع عمومی نیز در قطعنامه «حقوق بشر و تنوع فرهنگی» (۲۰۰۲)، تنوع فرهنگی و تلاش برای تضمین توسعه فرهنگی را میراثی مشترک دانسته و اعلام داشته باید از فرصتی که جهانی شدن در اختیار جامعه بینالمللی قرار داده است، برای تضمین و احترام به تنوع فرهنگی استفاده شود.
حق شهروندان در «حق بر شهر» (Right to the City) نیز مفهوم تنوع فرهنگی را برجسته می نماید. در تضمین حق بر شهر احترام و شناسایی تنوع در قومیت، میراث، کنشهای فرهنگی، دانش، هنر، باورها، تواناییها، زبان، آداب، رسوم و رفتارها، به مثابه اساس اجرای کامل حق بر شهر در نظر گرفته می شوند.
لذا حق بر تنوع فرهنگی و حقوق فرهنگی است که میتواند با تبیین احترام به تفاوتهای فرهنگی و پذیرش آنها در اجرای حقوق بشر، منع تبعیض علیه کلیه اقلیتها، تقویت روحیه مدارا و دوستی میان ملتها، نقش بیبدیلی ایفا کند. بنابراین باید گفت، ایده تنوع فرهنگی به صورتی گسترده با مفاهیمی بنیادین همچون احترام به حقوق بشر، حق تعیین سرنوشت، مدارا، تعامل میان فرهنگها و توجه به جهانشمولی حقوق بشر ممزوج است. از این روست که فرهنگی عمومی نیز نیاز به نگاهی فرا ملّی دارد. این رویکرد در بستر احترام و به رسمیت شناختن حق بر تنوع فرهنگی متبلور میشود که ماحصل آن، جامعهای به دور از خشونت، تبعیض، تروریسم و عناصری از این دست، با هدف تضمین کرامت انسانی است.